სამოგზაურო კითხვარი შთაბეჭდილებების დაგროვებისთვის

ბევრჯერ შევსწრებულვარ სურათს, როცა მოგზაურობიდან დაბრუნებული ბავშვები თანატოლების კითხვებს მონდომებით რომ პასუხობენ და უზიარებენ შთაბეჭდილებებს. დამეთანხმებით, ხშირად მასწავლებლებიც ვუთმობთ დროს მოსწავლეებს მოგზაურობის განცდების გასაზიარებლად, რაც ასევე  ეს ბუნებრივი პროცესია. 

⬇️ გადმოწერე სამოგზაურო კითხვარი მოსწავლეებისთვის

კითხვები მოგზაურობისთვის — ნუივარ ზეინალოვა

ქალაქ მარნეულის N2 საჯარო სკოლა · XI კლასი

📄 PDF ჩამოტვირთვა 📝 DOCX ჩამოტვირთვა

კითხვები მოგზაურობისთვის — ფამილ ჰუსეინოვი

ქალაქ მარნეულის N2 საჯარო სკოლა · XI კლასი

📄 PDF ჩამოტვირთვა 📝 DOCX ჩამოტვირთვა

საბა საპონჯიაჯი · მარნეულის N5 საჯარო სკოლა · მე-9 კლასი

⬇️ გადმოწერე სამოგზაურო კითხვარი მოსწავლეებისთვის

Read More

წყლის რესურსები

ინტერაქტიული თამაში წყლის რესურსებზე 

🏆

წყლის რესურსები - შეჯიბრი

ორი მოთამაშის ინტერაქტიული ქვიზი

📋 წესები

✅ 15 შეკითხვა წყლის რესურსების შესახებ

✅ სწორი პასუხი - 10 ქულა

✅ არასწორი პასუხი - 0 ქულა

✅ ვინც მეტ ქულას დააგროვებს - გაიმარჯვებს!

🎮 პირველი მოთამაშე:

🎮 მეორე მოთამაშე:

👤

მოთამაშე 1

თქვენი რიგია!

0

ქულა

👤

მოთამაშე 2

დაელოდეთ...

0

ქულა

შეკითხვა 1/15

⏱️ 30წმ

შეკითხვა იტვირთება...

🏆

გილოცავთ!

შედეგები

👤

მოთამაშე 1

0

ქულა

სიზუსტე: 0%

👤

მოთამაშე 2

0

ქულა

სიზუსტე: 0%

Read More

იყო ასეთი ქვეყანა...

 

…ისეთი, სადაც განათლების სისტემა პრობლემების ლაბირინთს წააგავდა...🎓🎯

დიდ ქალაქებში, მოსახლეობას აწუხებდა სკოლების გადატვირთულობა. მაგალითისათვის, ზოგიერთ სკოლაში ბავშვები სწავლას 19:20 საათზე ასრულებდნენ. მშობლები ითხოვდნენ ბავშვების პირველ ცვლაში გადაყვანას, მაგრამ ამაოდ... ფიზიკურად არ მოიძებნებოდა საკმარისი თავისუფალი კლასები.

📢 იქვე დანგრეული სკოლები ვერ/არ შენდებოდა. ათობით და ასობით სკოლის მოსწავლეები თავს სხვა ახლომდებარე სკოლებსა თუ შენობებში იყვნენ შეხიზნულები...

მასწავლებლები ხშირად წუწუნებდნენ კლასებში მოსწავლეთა რაოდენობაზე. ამის შესახებ ხშირად საუბრობდნენ სამასწავლებლოში, თუ არაფორმალურ გარემოში. ისინი ფიქრობენ, რომ უკეთესი იქნებოდა თუ კლასში მოსწავლეთა რაოდენობა შემცირდებოდა. 

მასწავლებლები ასევე წუხდნენ საბაზო საფეხურიდან, საშუალო საფეხურზე მოსწავლეების დაუმსახურებელი გადაყვანის პრაქტიკაზე. ისინი ფიქრობდნენ, რომ სწორედ ეს კატეგორია ქმნიდა დისციპლინის პრობლემებს საშუალო საფეხურზე, რაც მთლიან კლასში ცვლიდა ამინდს. ეს საკითხი პირდაპირ მიბმული იყო სკოლების დაფინანსების ვაუჩერულ პრინციპზე. სწორედ ამიტომ ერიდებოდნენ სკოლები მოსწავლეების "დაკარგვას".

მშობლები წუხდნენ სკოლებში არსებულ ჰიგიენურ-სანიტარიულ  მდგომარეობაზე. ზოგიერთ სკოლაში, ფიზიკურად არ იყო სველი წერტილები. სოფლებში საპირფარეშოები ისეთი მოუწესრიგებელი, რომ არ შეისვლებოდა... სოფლებში მრავლად იდგა გაძვალტყავებული შენობები.

სკოლების უმეტესობაში მასწავლებლებს ხელი არ მიუწვდებოდათ ისეთ ელემენტარულ ტექნიკაზე, როგორებიცაა: ლეპტოპები, დინამიკები, პროექტორი, ინტერნეტი. ტესტებისთვის ქაღალდის ფულს მოსწავლეები და მასწავლებლები ერთად აგროვებდნენ.

ამ ქვეყნის მოსწავლეების შედეგები წლიდან-წლამდე უარესდებოდა. ამის გამო სამინისტრო დაბლა წევდა შიდა საგამოცდო ზღვარს. საერთაშორისო კვლევებში, ბავშვები სავალალო შედეგებს აჩვენებდნენ.

მასწავლებლები ანაზღაურებით, სახელფასო პოლიტიკითა და სოციალური დაცვის გარანტიებითაც უკმაყოფილოები იყვნენ. მათი ხელფასები ისე არ იზრდებოდა, როგორც სხვა საჯარო მოხელეების. ამის გამო მათ უწევდათ 2 და 3 სკოლაში მუშაობა. ეს წუხილი არ სცდებოდა სასკოლო სივრცეს, სამასწავლებლოს. ზოგიერთ მასწავლებელს, ჰქონდა კვირაში 40 საათამდე დატვირთვა და 500-ზე მეტ მოსწავლესთან შეხება.

ამ ქვეყანის სკოლებში კიდევ უამრავი მნიშვნელოვანი ხარვეზი იჩენდა თავს. უთანასწორობა, დემოტივირებული თაობები და მასწავლებლები. ბავშვების უმეტესობა, სკოლას „სავალდებულო ტანჯვად“ მიიჩნევდა.

სკოლები ვერ ახერხებდნენ სწავლა-სწავლების მინიმალური სტანდარტის უზრუნველყოფას. აბიტურიენტები ასობით და ათასობით „დარს“ ხარჯავდნენ რეპეტიტორებთან მომზადებაში.

მასწავლებელთა ნაწილი არ იყო ბედნიერი სკოლაში ყოფნით. ამას ემატებოდა: პროფესიული გადაწვა, კვალიფიკაციისა და ხანდაზმულობის პრობლემები...

არაერთი თხოვნისა და მოთხოვნის მიუხედავად, სახელმწიფო ვერ/არ ახერხებდა უფასო კვების პროგრამის დანერგვას. საპირისპიროდ, კვლევები ცალსახად აჩვენებდა, რომ იმ ქვეყნებში სადაც კვების პროგრამები მოქმედებს, მოსწავლეები უკეთეს შედეგებს აჩვენებდნენ

ამ ბედნიერი ქვეყნის განათლების სამინისტრომ ზოგადი განათლების რეფორმაზე დაიწყო ფიქრი. შეკრიბა კომისია, შემოიკრიბა ექსპერტთა არმია... იფიქრეს, იმსჯელეს, აწონ-დაწონეს და ამ პრობლემებთან ბრძოლის მიზნით შემდეგი „ძირეული“ გადაწყვეტილებები დაანონსეს:

1. სავალდებულო ხდება სასკოლო ფორმის ტარება I-VI კლასებში (იმისთვის, რომ გადატვირთულ კლასებში ყველა „ერთნაირად გადატვირთულად“ გამოიყურებოდეს); 
2. სრულად იკრძალება მობილური ტელეფონები (თითქოს სკოლებს შინაგანაწესით არ ჰქონდეთ აქამდე აკრძალული);
3. დაინერგოს ერთი სახელმძღვანელოს პრინციპი (რადგან არჩევანი - ეს არის საშიში!); 
4. დაემატება არჩევითი მე-12 კლასი (თუ რაღაც მაგდაგვარი); 
5. ბავშვების პირველ კლასში რეგისტრაცია მოხდება ტერიტორიული პრინციპით (რამხელა შევებაა სისტემისთვის); 
6. შექმნება „რეპეტიტორიუმი“ მე-11 კლასელებისთვის...

რეპეტიტორიუმი - ახალი გზა, 

სადაც ცოდნა ელის ყველა ბავშვს!

მოკლედ, ეს და კიდევ სხვა რამდენიმე მიმართულება გახდა რეფორმის ქვაკუთხედი. ერთგვარი სამოქმედო გეგმა ქვეყნის წინსვლისა და განვითარებისთვის - მომდევნო წლების განმავლობაში. ეს ცვლილებები უპასუხებს მსოფლიოში არსებულ გლობალურ გამოწვევებს!

ამ დიდი რეფორმის პრეზენტაცია მოაწყო განათლების მინისტრმა ბატონმა ფასად საღებავაძემ… მას პრეზენტაცია დამსწრე სსაზოგადოებამ რამდენჯერმე შეაწყვეტინა ტაშით და ყიჟინით „ურააა!“

დაანონსებულმა ცვლილებებმა ქვეყანაში დიდი მოწონება დაიმსახურა. განსაკუთრებით მისაღები აღმოჩნდა ფორმების შემოტანა და მობილური ტელეფონის აკრძალვის გადაწყვეტილებები. მედია ორგანიზაციებმა გამოაცხეს სიუჟეტები, შეიქმნა საყოველთაო ყიჟინა და ჟრიამული.

მასწავლებლებმა სამასწავლებლოში, მშობლებმა სოციალურ ქსელებში დაიწყეს განხილვა თუ როგორი დროული ნაბიჯები გადადგა სამინისტრომ, მათ წინაშე მდგარ გამოწვევებთან გასამკლავებლად.

დიდი შესვენების დასრულების შემდეგ, მასწავლებლებმა კლასებს მიაშურეს, სადაც დახვდათ: 29 მოსწავლე, ქაოსი, ბავშვები, რომლებიც მიირთმევდნენ ჩხირებს და ერთჯერად სუპს (მშრალ მდგომარეობაში).

შემდეგ ის მასწავლებლები სხვა სკოლაში გაიქცნენ, იქიდან კიდევ სხვაგან, საღამოს აბიტურიენტიც მოუვიდათ სახლში.

სოფლის სკოლების მასწავლებლებმა შუადღის შემდეგ ბაღ-ბოსტნებს მიაშურეს.

ამასობაში ხელფასის დროც დადგა. აწკარუნდა მობილური ტელეფონები. ისევ იმდენი ჩაირიცხა, რაც მანამდე...

ორშაბათ დილას, შვილებმა მშობლებს 5-5 ლარი სთხოვეს საკვებისთვის.

მშობლებმა რეპეტიტორს ანგარიშზე დაუსვა 270 ლარი (100$-ის ექვივალენტი).

 

ამ ყველაფრის შემდეგ, ერთმა ჩუმად ჩაილაპარაკა:

• კი მაგრამ რა ითქვა ახალი?
• რა შეიცვალა ჩვენთვის?
• როგორ გაუმჯობესდა ჩვენი ყოფა?
• რას მასწავლიან ახალს და რას ვასწავლი განსხვავებულად?

Read More

კითხვარი კლიმატის ცვლილებაზე

კითხვარი განკუთვნილია სკოლის მოსწავლეებისა და მასწავლებლებისთვის. თქვენი დაკვირვებები მნიშვნელოვანია ჩვენი სასკოლო პროექტისთვის.

კლიმატის ცვლილების შედეგების შესწავლა ადგილობრივ დონეზე

ეს კითხვარი განკუთვნილია სკოლის მოსწავლეებისა და მასწავლებლებისთვის. თქვენი დაკვირვებები მნიშვნელოვანია ჩვენი სასკოლო პროექტისთვის.

✏️ კითხვების რედაქტირება: Canva-ს რედაქტორში მარჯვენა პანელიდან შეგიძლიათ შეცვალოთ ყველა კითხვის ტექსტი, სათაურები და ღილაკის სახელები!

📝 კითხვარი შედგება 7 არჩევითპასუხიანი, 3 ჩასაწერი კითხვისა და 1 სიტუაციური ამოცანისგან. გთხოვთ, პასუხები გასცეთ გულწრფელად და დაფიქრებულად.

✓ პასუხი წარმატებით გაიგზავნა! მადლობა თქვენი მონაწილეობისთვის! 🌍

⚠ მიღწეულია პასუხების მაქსიმალური რაოდენობა (999). გთხოვთ, წაშალოთ ზოგიერთი პასუხი.

სახელი, გვარი *

ასაკი *

თქვენი საცხოვრებელი ქალაქი/სოფელი *

---

☑️ არჩევითპასუხიანი კითხვები

კითხვა 1 ქვემოთ ჩამოთვლილთაგან რომელი ტიპის ცვლილებები შეინიშნება ბოლო 5-10 წლის განმავლობაში თქვენს რეგიონში?

საშუალო ტემპერატურა მნიშვნელოვნად გაიზარდა

ზამთრები უფრო რბილი გახდა, ზაფხულები - უფრო ცხელი

გაჩნდა უფრო მეტი ექსტრემალურად ცხელი დღე

არ შემიმჩნევია თვალსაჩინო ცვლილებები

კითხვა 2 როგორ შეიცვალა ატმოსფერული ნალექების განაწილება თქვენს რეგიონში?

ნალექების საერთო რაოდენობა შემცირდა

ნალექები უფრო არათანაბრად ნაწილდება

გაიზარდა ინტენსიური ნალექების სიხშირე

არ შემიმჩნევია ცვლილებები

კითხვა 3 ჩამოთვლილთაგან რომელი ცვლილება შეინიშნება თქვენ რეგონში?

გაზაფხული ადრე დგება, სეზონები გადაინაცვლა

შემოდგომა უფრო გრძელი გახდა

ზამთარი უფრო მოკლე და რბილი გახდა

სეზონები ბუნდოვანი გახდა, ძნელია მკაფიო ზღვრების დადგენა

არ შემიმჩნევია ცვლილებები

კითხვა 4 გსმენიათ თუ გამოგიცდიათ ექსტრემალური ამინდის მოვლენები ბოლო პერიოდში თქვენს რეგიონში?

დიახ, წყალდიდობები გახშირდა

დიახ, გვალვის პერიოდები გახანგრძლივდა

დიახ, ძლიერი ქარიშხლები და ქარბუქები გახშირდა

დიახ, სეტყვები და სხვა სტიქიური მოვლენები გახშირდა

არ მსმენია ასეთი მოვლენების შესახებ

კითხვა 5 ამჩნევთ თუ არა ცვლილებებს ადგილობრივ ფლორასა და ფაუნაში?

გაჩნდა ახალი, უცხო სახეობები (მცენარეები ან ცხოველები)

ზოგიერთი ადგილობრივი სახეობა შემცირდა ან გაქრა

შეიცვალა მიმოფრენის პერიოდები (ფრინველები, მწერები)

გაიზარდა მავნებელი მწერების რაოდენობა

არ შემიმჩნევია ცვლილებები

კითხვა 6 როგორ აისახა კლიმატის ცვლილება სოფლის მეურნეობაზე თქვენს რეგიონში (თუ გაქვთ ინფორმაცია)?

მოსავლიანობა შემცირდა

შეიცვალა სათესი და მოსავლის აღების პერიოდები

გაჩნდა ახალი მავნებლები და დაავადებები

მოიმატა მორწყვის საჭიროება

არ მაქვს ინფორმაცია

კითხვა 7 აღნიშნავთ თუ არა ცვლილებებს წყლის რესურსებში (მდინარეები, ტბები, მიწისქვეშა წყლები)?

მდინარეების წყლის დონე შემცირდა

გამოშრა ზოგიერთი წყარო ან პატარა ტბა

წყლის ხარისხი გაუარესდა

გაჩნდა წყლის დეფიციტის პრობლემა

არ შემიმჩნევია ცვლილებები

---

✍️ ღია კითხვები

კითხვა 8 აღწერეთ კონკრეტული მაგალითი, როდესაც თქვენ ან თქვენმა ოჯახმა შეიმჩნია ტემპერატურის თვალსაჩინო ცვლილება (მაგ: უჩვეულოდ ცხელი დღე, არამიზნობრივად თბილი ზამთარი და ა.შ.)

კითხვა 9 რა უარყოფითი გავლენა შეიძლება მოახდინოს კლიმატის ცვლილებამ თქვენს თემზე მომავალში? ჩამოთვალეთ მინიმუმ ორი პრობლემა.

კითხვა 10 რა ღონისძიებები უნდა განხორციელდეს თქვენს თემში/ქალაქში კლიმატის ცვლილებასთან ადაპტაციისთვის? შესთავაზეთ მინიმუმ ორი კონკრეტული ღონისძიება.

---

💡 სიტუაციური ამოცანა

🌾

რეალური სიტუაცია: მევენახის პრობლემა

კახეთში მევენახე გიორგი ბოლო 5 წლის განმავლობაში შემდეგ სირთულეებს აწყდება: • ყურძნის მომწიფების პერიოდი 2-3 კვირით ადრე დაიწყო • გაზაფხულის გაყინვები გვიან ხდება და ახალ ყლორტებს აზიანებს • ზაფხულის სიცხეები ხშირია, ზოგ დღეს ტემპერატურა 40°C-ს აჭარბებს • წვიმები არათანაბრად ნაწილდება - ან ძალიან ბევრია, ან გრძელი გვალვაა • გაჩნდა ახალი მავნებლები, რომლებიც ადრე არ იყო დამახასიათებელი რეგიონისთვის

კითხვა 11 კონკრეტულად რა ღონისძიებების გატარებას ურჩევდით გიორგის, რომ მოერგოს ამ ახალ კლიმატურ პირობებს და შეინარჩუნოს ვენახის პროდუქტიულობა? ჩამოთვალეთ მინიმუმ სამი პრაქტიკული რჩევა და ახსენით, რატომ იქნება ისინი ეფექტური.

კითხვარის შედეგები

📋 სულ გაგზავნილი პასუხი: 0

Read More

ჯანსაღი კვება - პრობლემები სკოლაში და სკოლის გარეთ

 ფამილ ჰუსეინოვი

სსიპ ქალაქ მარნეულის N2 საჯარო სკოლის მე-8^ა კლასის მოსწავლე

სწორი კვება - შინ და გარეთ

ამ სტატიაში ვიმსჯელებ სწორი კვების საკითხზე. ამ სტატიით ისარგებლებს ყველა ადამიანი ვისაც აინტერესებს რამდენად ახდენს სწორი კვება გავლენას ჯანმრთელობაზე. მოდით დავსვათ კითხვები: რასაც ვჭამთ რამდენად ჯანსაღია? ან ეს ჩვენს ჯანმრთელობაზე გავლენას ახდენს?

შესავალი

კვება ადმაინისთვის ერთ ერთი უმნიშვნელოვანესი მოთხოვნილებაა. ჩვენ როცა რაიმეს ვჭამთ ის ჩვენ გვაძლევს ენერგიას ესაა კვების დადებითი მხარე, მაგრამ არსებობს კვების უარყოფითი მხარეც ჩვენ თუ არ დავაკვირდებით ჩვენ მიერ ნაჭამ საკვებს მაშინ ეს ჩვენს ჯანმრთელობაზე ცუდად იმოქმედებს. მაგალითად: ჩიფსი ძალიან პოპულარული საკვებია მაგრამ გემოს გარდა დადებითი მხარე არ აქვს ის ტვინის უჯრედებს აზიანებს და კიდევ სხვა ბევრ რამეს, ჩვენ იმას სიამოვნებით ვჭამთ მაგრამ ბევრ ჩვენგანს არც კი უფიქრა რა ზიანი მოჰყავს ამას.

მოდით ახლა განვიხილოთ სკოლები და  კვების ობიექტები. სკოლების ბუფეტებში  იყიდება არაჯანსაღი საკვები ერთერთი მათგანია წვენები, მათ როცა ვიღებთ გვსიამოვნებს, მაგრამ მე როცა დავლიე საღებავის გემო ჰქონდა.  სამწუხაროდ ქართული სკოლები მოკლებულია სწორ კვებას.

რესტორანებში ბევრი ადმიანი მიდის და ყველას ეცოდინება რომ იქ ერთერთი პოპულარული საჭმელია კარტოფილი ფრი. კარტოფილს იქ ერთი და იმავე ზეთში რამდენჯერვე წვავენ და ეს არაჯანსაღია. მრავაჯერად ზეთში შემწვარი საკვებს კიბოც კი შეუძლია გამოიწვიოს.

ჯანსაღი კვების დადებითი მხარეები

ჯანსაღ კვებას თავისი დადებითი მხარეები აქვს. მაგალითად ჯანსაღი საკვების მიღებით:

• იზრდება პროდუქტიულობა.

ტვინს სჭირდება სწორი კვება უკეთ ფუნქციონირებისათვის. ჯანსაღი კვების პირობებში თქვენ უფრო პროდუქტიული ხართ.

• უფრო ბედნიერები ვხდებით.

კვლევები ადასტურებენ, რომ ბევრი ჯანსაღი პროდუქტი (მაგ. ხილი და შავი შოკოლადი) ადამიანის ორგანიზმს ეხმარება კორტიზოლის ჰორმონის გამომუშავებაში, რომელიც ორგანიზმს სტრესის დაძლევაში ეხმარება.

მცდარია მოსაზრება, რომ არაჯანსაღი საკვები უფრო გემრიელია, ვიდრე ჯანსაღი. ეს საკითხისადმი ძალიან სუბიექტური მიდგომაა, რადგან გემოვნება ყველა ადამიანს განსხვავებული აქვს. ასევე, ცნობილია, რომ ადამიანის ორგანიზმს აქვს ადაპტაციის საოცარი უნარი. თუ თქვენ მიჩვეული ხართ ზედმეტ დანამატებს, ჯანსაღ საკვებზე გადასვლა თავიდან შესაძლოა გაგიჭირდეთ, თუმცა დროთა განმავლობაში ჯანსაღ კვებას მიეჩვევით და უკვე არაჯანსაღი საკვები მოგეჩვენებათ უგემურად.

ჯანსაღი კვება უცხოეთში

ჯანსაღი კვება, უკვე დიდი ხანია უცხოეთში ატაცებული თემაა. ამის მიზეზი ისაა, რომ ჯანსაღი კვება ჯანსაღი ორგანიზმის გარანტია. ამაზე ზრუნვა უცხოეთში საბავშვო ბაღიდანვე იწყება. მაგალითისათვის ჩვენი მასწავლებელი ევროპის რამდენიმე ქვეყნის სკოლაშია ნამყოფი. მან გვითხრა, რომ დანიაში, ნორვეგიაში, ესპანეთში მოსწავლეების კვებას სკოლებში სახელმწიფო უზრუნველყოფს. კვების რაციონი აგებულია ისე, რომ მოსწავლე იღებს ყველანაირ ვიტამინს, საჭირო რაოდენობის ცილებს, ცხიმებსა და ნახშირწლებს.

გამოყენებული წყარო

www.ipkli.ge

 ____________________________________________________________

აზიმ გასანოვი

სსიპ ქალაქ მარნეულის N2 საჯარო სკოლის მე-8^ა კლასის მოსწავლე

სკოლა და კვება

მე დღეს ვისაუბრებ ერთ თემაზე, სახელად: სასკოლო ჯანსაღობა, როგორც ვიცით, რომ ბავშვები მუდამ ჯანსაღი საკვებით უნდა იკვებებონ, ეს არის მნიშვნელოვანი მათ ჯანმრთელობისთვის.

ზოგიერთი ბავშვი ფიქრობს და ისე ყიდულობს საკვებს, ზოგიერთები კი ყველაფერს ყიდულობენ, რომელსაც ეს მათ ჯანმრთელობისთვის ძალიან სახიფათოა, რადგან შეიძლება რომ საკვები უკვე გაფუჭებული იყოს. ზოგიერთი ადამიანები სკოლაში იკვებებიან:ხილით, ბოსტნეულით, მარცვლეულით, პურეულით,  მათ შორის თხილეულიც კი. ზოგიერთები გაზიან სასმელებს იყენებს, მაგალითისთვის: ბუმი, კოკა-კოლა, ფანტა და ა.შ. ჩვენ უფრო სწორად, რომ ვუთხრათ, შეგვიძლიათ ვუთხრათ, რომ ჯანსაღი კვება იგივე არის ჩვენი ორგანიზმის ჯანსაღობის გარანტიაც, რადგან ჩვენი ორგანიზმი ჯანსაღი იქნება და ხშირად არ დაავადდებებით.

მეცნიერები ფიქრობენ, რომ ხილი და შავი შოკოლადი ჩვენი ორგანიზმის სტრესის დაძლევაში ეხმარება. სკოლის მოსწავლემ საკვები რომ სიამოვნებით ჭამოს, ამისთვის ის საჭმელი ძალიან გემრიელი და არამალფუჭებადი უნდა იყოს. რძემჟავა პროდუქტები, მხოლოდ იმ შემთხვევაში უნდა შევთავაზოთ, როდესაც ვიცით რომ ის პროდუქტი მალე გაფუჭებას ვერ მოასწრებს.

ტკბილი და გაზიანი სასმელების ძალიან ცუდია ჩვენი ჯანმრთელობისთვის. თუ, როგორც ვიცით რომ ინგლისში პეპსისა და კოკაკოლას, როგორც ბავშვის ჯანმრთელობისთვის  საშიში სასმელების გაყიდვა სკოლებიდან 50 მეტრის რადიუსში აკრძალულია, ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია კი მოზარდების კვების რაციონი, სწრაფი კვების პროდუქტების (ჰამბურგერი, ჩიპსები და ა.შ.) მკაცრად შეზღუდვის რეკომენდაციას იძლევა.

საქართველოში კი ეს საკითხი დარეგულირებული არ არის.  სკოლებში გახსნილია  სასადილოები, სადაც იყიდება მავნე საკვებ-ნივთიერებებიც კი.  სამწუხაროდ ჩვენ ქვეყანაში არ არსებობს კვების პროგრამეფი არც უფასო და არც ფასიანი. ზოგიერთ სკოლას საერთოდ ე.წ. ბუფეტიც არ აქვს, რაც უდიდესი პრობლემაა სრულფასოვანი განათლების მიღების კუთხით.

გამოყენებული წყაროები

etaloni.ge-ის სტატია.

 ______________________________________________________________________

აითაჯ ალიევა

სსიპ ქალაქ მარნეულის N2 საჯარო სკოლის მე-8^ა კლასის მოსწავლე

რა არის ჯანსაღი კვება?

       

როგორც იცით, დღეს  არის პრობლემა და დიდი საფიქრალი თუ  რამდენად ჯანსაღაი  პროდუქტი რომლითაც ვიკვებებით  სკოლაში თემში და სხვადასხვა კვების ობიექტში? რას ნიშნავს ჯანსაღი კვება ? რატომაა მოთხოვნადი ჯანსაღი კვება?  და დღეს ეს კითხვები ყველას აწუხებს, რადგან ადამიანის ჯანმრთელობისთვის მავნე პროდუქტების რაოდენობამ უკვე მიაღწია  კრიტიკულ მაქსიმუმს. მოდით ვნახოთ  რამდენად ჯანსაღად ვიკვებებით?

     ჯანსაღი კვება გულისხმობს  პროდუქტების მრავალფეროვნებას ბალანსირებულ, რაციონალურ, გემრიელ და სასარგებლოდ კერძებს. ამავდროულად ის უნდა იყოს ხელმისაწვდომი და იაფი.

რაციონალური კვება ჯანმრთელობის შენარჩუნების, ორგანიზმის ზრდისა და განვითარების უმნიშვნელოვანესი პირობაა. ჯანმრთელობის დაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის უკანასკნელი მონაცემებით, ადამიანის ჯანმრთელობის მდგომარეობას 15%-ით ხარისხიანი სამედიცინო მომსახურება განსაზღვრავს, 15%-ს გენეტიკური თავისებურებები, ხოლო 70% -ცხოვრების წესი და კვება.  ანუ სწორად რომ ვთქვათ სწორი კვება საშუალებას გვაძლევს, თავიდან ავაცილოთ დაავადებები და შევინარჩუნოდ ჯანმრთელობა რადგან სწორი კვება ჩვენი ცხოვრების მნიშვნელოვანესი ნაწილია . მასზეა დამოკიდებული ჩვენი ჯანმრთელობა ხარისხი და ხანგრძლივი ცხოვრებაც. ახლა კი  გადავიდეთ იმ საკითხზე თუ რას ნიშნავს ჯანსაღი კვება? ჯანსაღი ცხოვრების სტილი ჯანსაღი კვების გარეშე წარმოუდგენელია. საკვები ყველა იმ ნატურალური პროდუქტის ბალანსია, რომლებიც ჩვენ ასევე  ძალიან გვიყვარს ესენია :

ü  ხილი

ü  ბოსტნეული

ü  მარცვლეული მათ შორის პურეული

ü  თხილეული

ü  ხორცეული

ü  თევზეული

ü  რძის ნაწარმი

ახლა კი მოდით ვისაუბროთ იმაზე თუ რატომაა მოთხოვნადი ჯანსაღი საკვები ? ჯანსაღი კვება უკვე დიდი ხანია უცხოეთში ატაცებული თემა ამის მიზეზი ისაა რომ ჯანსაღი კვება ჯანსაღი ორგანიზმის გარანტინიაა. ჩვენ ტვინის ჭირდება სწორი კვება უკეთ ფუნქციონირებისათვის.

რამდენად ჯანსაღად ვიკვებებით?

ჩვენ თითქმის ჯანსაღად არ  ვიკვებებით. მაგალითად ხუთ წუთში მოსამზადებელი ფაფა. მართალია გემრიელი და სასარგებლო საუზმეა, რომელიც ვიტამინებით გაჯერებული და მის მომზადებას დიდი ძალისხმევა არ სჭირდება, მაგრამ ამ კერძის სარგებლიანობა ძალიან მცირეა, რადგან მაღალი ტემპერატურის ზემოქმედების გამო, მასში ვიტამინები და მინერალები აორთქლებულია. ან ავიღოთ რძე, მართალია რძის პროდუქტები მდიდარია კალციუმით, ცილებით და სასარგებლო ბაქტერიებით. რეალობაში რძის  შეფუთვაზე მცენარეული ცხიმების არსებობა მითითებული არაა რაც იწვევს მოწამვლას. ან ავიღოთ ისევ ერთი მაგალითი. მაგალითად იოგურტი. ოგურტზე ჩატარებულმა გამოკვლევამ დაადგინა რომ თავის მიზანს (მიკროფლორის დარეგულირება) 7 ნიმუშიდან 6 ვერ გაუმკლავდა მათ შემადგენლობაში სასარგებლო ნივთიერების დონე ნორმაზე 100-ჯერ ნაკლები იყო.

ჩვენ დიდი სიფრთხილით უნდა მოვეკიდოთ კვების რაციონის შედეგნას. ამ კუთხით მნიშვნელოვანია სწორი განათლება, რაც სკოლამ უნდა უზრუნველყოს.

 _________________________________________________________________

ნავათ აბდურაჰმანოვა

სსიპ ქალაქ მარნეულის N2 საჯარო სკოლის მე-8^ა კლასის მოსწავლე

ჯანსაღი კვება  და ჯანმრთელობა

რატომ არის ჯანსაღი კვების საკითხი აქტუალური დღეს? ამისთვის მინიმუმ სამი მიზეზი არსებობს:

1) ჯანმრთელობა მნიშვნელოვანია;

2) უნდა ვიცოდეთ რას ვჭამთ;

3) ყველას ეხება.

რამდენად ჯანსაღია პროდუქტი რომელითაც ვიკვებებით სკოლაში თემში და სხვადასხვა კვების ობიექტში ყველას აინტერესებს ეს კითხვები რა არის და რას ნიშნავს ჯანსაღი კვება? რა არის ჯანსაღი კვების წესი?

         კვება ჩვენი ცხოვრების უმნიშვნელოვანესი ნაწილია. მასზე დამოუკიდებულია ჩვენი ჯანმრთელობა ხალისი და ხანგრძლივი ცხოვრებაც. ჯანსაღი ცხოვრების სტილი ჯანსაღი კვების  გარეშე წარმოუდგენელია. თუმცა ეს არ გულისხმობს აკრძალვებს. ჯანსაღი საკვები ყველა იმ ნატურალური პროდუქტის ბალანსია რომელებიც ჩვენ ძალიან გვიყვარს მეორე ნაირად კიდე ჯანსაღი კვება გულისხმობს ორგანიზმისთვის საკვებ ნივთიერებების საჭირო რაოდენობით მიწოდებას. ჯანსაღი კვება სულაც არ არის კალორიების დათვლა, ჩვენ ვართ თავისუფალი ადამიანები და რაც გვინდა შეგვიძლია ვჭამოთ მაგრამ სწორი კომბინაციით სწორედ ამისთვის რამდენიმე წესი უნდა დავიცვათ. მაგალითად:

1 ბალანსის დაცვა;

2 გააკეთე ოპტიმალური დიეტა, რაიმეს დათმობის გარეშე;

3 ჭამე ყველაფერი მაგრამ სწორი კომბინაციით;

4 ბევრი ჭამე მაგრამ ნელ-ნელა მირთვი;

კიდე არის ჯანსაღი კვების შესახებ ბევრი კვლევა ჩატარებული. ჯანსაღი კვება და მასთან დაკავშირებული პრობლემები საკმაოდ აქტუალურია საზოგადოებაში. კვლევის მიზანია, განვსაზღვროთ, რამდენად ჯანსაღად იკვებებიან  სკოლის მოსწავლეები და  სტუდენტები და როგორია მათი დამოკიდებულება  კვების წესის მიმართ. კვლევის ფარგლებში გამოყენებულ იქნა ინტერნეტ გამოკითხვის მეთოდი. შედეგები: გამოკითხული მოსწავლეები და სტუდენტები  კარგად იყვნენ ინფორმირებულნი ჯანსაღ კვებასთან დაკავშირებით. რესპოდენტთა უმრავლესობა ჯანსაღად იკვებება, ყურადღებას აქცევს თავის კვების რაციონს და დაინტერესებულია ჯანსაღი კვების პოპულარიზაციით. მათთან შედარებით კი  მცირეა იმათთა რიცხვი, ვინც არც თუ ისე დიდი ყურადღებით ეკიდება არაჯანსაღი კვების პრობლემას.

კვლევის შედეგად გაიცა შემდეგი რეკომენდაციები: მიზანშეწონილია სკოლებში/უნივერსიტეტში იმ მინიმალური პირობების შექმნა, რომლებიც მოსწავლეებისთვის/სტუდენტების ჯანსაღ კვებას შეუწყობს ხელს. ამ მხრივ, სასურველია ჯანსაღი საკვები ობიექტების გახსნა. ასევე მიზანშეწონილია ისეთი ორგანიზაციების შექმნის ხელშეწყობა, რომლებიც იზრუნებენ ჯანსაღი კვების წესისა და მისი აუცილებლობის შესახებ მოსახლეობის  ამაღლებაზე.

საბოლოდ შეგვიძლია ვთქვათ რომ  ადამიანების ნახევარი ჯასაღად იკვებება ხოლო ნახევარი კი არაჯანსაღად

 

 

İpkli.ge

Ka.healthy-food-near-me.com

Ojs.iliauni.edu.ge

 ________________________________________________________________________

ხადიჯა ახმედოვა

სსიპ ქალაქ მარნეულის N2 საჯარო სკოლის მე-8^ა კლასის მოსწავლე

 

კვების რაციონი და ჯანსაღი კვება

ჯანსაღი კვება უმნიშვნელოვანესი დეტალია თითოეული ჩვენგანის ჯანმრთელობისთვის. საკვები პირდაპირ გავლენას ახდენენ ჩვენს ჯანმრთელობაზე, ფიზიკურ და ფსიქიკურ განვითარებაზე, თუნდაც, ჩვენს ემოციებზე ანუ ერთი სიტყვით, ჩვენს სიცოცხლეზე. ჯანსაღ კვებაში იგულისხმება ორგანიზმისთვის ნივთიერებების საკმარისი რაოდენობით მიღებას. მე კი მსურს, რომ ვისაუბრო ჩემს თემში ჯანსაღ კვებაზე.

ზოგჯერ ადამიანების საკვებ პროდუქტების ზედმეტად ან საერთოდ ნაკლებად მიღებას ცუდი შედეგი მოჰყავს და შედეგად ორგანიზმში სხვადასხვა დაავადება ჩამოყალიბდება. დღეს ჩვენ თემში ადამიანები ნაკლებად სერიოზულად მიხედავენ ამ საკითხს. ასევე დღეს ჩვენგანის უმეტესობა (მაგ. მოსწავლეები, სტუდენტები უმეტესად) სწრაფი კვების ობიექტებით იკვებება. სწორედ ამათი ხშირმა მიღებამაც შეიძლება ცუდი შედეგები მოიტანოს. ასევე მნიშვნელოვანია ისიც თუ სად და როგორ პირობებში დამზადებულია პროდუქტი. ჩვენ კი იმისათვის, რომ ვიყოთ ჯანმრთელი, საჭიროა ცოდნაც და სურვილიც.

რა კავშირი აქვს ცოდნასთან? მაგ. უნდა ვიცოდეთ ის, რომ ყოველდღიურად აუცილებელია, მინიმუმ, 400 გრ ხილ-ბოსტნეულის მიღება. პირველად, მინდა იცოდეთ, რომ ამ საკითხზე ინფორმაციის მიღება შეგვიძლია ინტერნეტით, ტელევიზით და სამედიცინო ლიტერატურაში და ა.შ.

საქართველოში 2016 წლის კვების ეროვნული კვლევის შედეგად ვიგებთ, რომ: კვლევის რესპონდენტების 29% ფიქრობს, რომ იგი იკვებებიან ჯანსაღად და ეს კი ხილ-ბოსტნეულის მიღებას ნიშნავს; სრულწლოვნების თქმით, შეიძლება დასკვნა გამოვიტანოთ, რომ მოსახლეობის ნახევარზე მეტი საშუალო დონის საკვებით იკვებება. დაბალი დონის კვების მქონე მოსახლეობის 15% ბურღულეულით და ბოსტნეულით იკვებება. ამ 15%ში კი შედიან პენსიონერები და დაბალშემოსავლიანი რესპონდენტები. ასევე ჩვენს თემიდან გარეთ გავალთ, მაგრამ აქედან უთანასწორობასაც ვხვდებით. არასრულწლოვნების ნახევარი ვიტამინებისა და ცილებისგან მოკლებულია, რაც მათთვის აუცილებელია ფიზიკური და ფსიქიკური განვითარებისთვის.

ჩვენ გამოვიტანეთ დასკვნა, რომ ჯანსაღი კვების წესები უნდა ვიცოდეთ ჩვენთვის, ჩვენი ჯანმრთელობისთვის. ანუ ერთი სიტყვით, ჯანსაღი კვება ჩვენი სიცოცხლის განუყოფელი ნაწილია.

 

 

Read More